Πώς γίνεται η διάγνωση του ιλίγγου θέσεως;
Το 1952 οι Dix και Hallpike καθιέρωσαν την κλασσική διαγνωστική εξέταση και τα παθογνωμονικά ευρήματα του καλοήθη παροξυσμικού ιλίγγου θέσεως. Αργότερα ο John Epley πρότεινε μικρή τροποποίηση της εξέτασης αυτής, η οποία έγινε πιο εύκολη για τον εξεταστή και επιτρέπει καλύτερη παρατήρηση των αντιδράσεων του ασθενούς.
Πού οφείλεται;
Στον λαβύρινθο του αυτιού υπάρχουν τρεις ημικύκλιοι σωλήνες, ο πρόσθιος, ο οριζόντιος και ο οπίσθιος, οι οποίοι επικοινωνούν με την αίθουσα, που περιέχει ωτοκονία. Η ωτοκονία έχει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία της ισορροπίας του σώματος. Μερικές φορές δημιουργούνται συμπαγή σωματίδια (λίθοι) από μετατοπισμένη ωτοκονία, τα οποία συλλέγονται συνήθως στο μακρύ σκέλος του οπίσθιου ημικύκλιου σωλήνα. Σε ποσοστό 5-10% των ασθενών με ίλιγγο θέσεως τα σωματίδια συλλέγονται στον οριζόντιο και σπάνια στον πρόσθιο ημικύκλιο σωλήνα.
Η συλλογή σωματιδίων σε κάποιον ημικύκλιο σωλήνα λέγεται καναλολιθίαση. Η αλλαγή θέσης της κεφαλής, που σχετίζεται με τη βαρύτητα, προκαλεί τη μετακίνηση των ελεύθερων σωματιδίων (καναλόλιθοι) και έτσι δημιουργείται στιγμιαίος έντονος ίλιγγος με νυσταγμό.
Ανάλογα με τον ημικύκλιο σωλήνα που πάσχει, τα συμπτώματα του ασθενούς και τα ευρήματα στην εξέταση είναι διαφορετικά.
Πώς θεραπεύεται;
Τα τελευταία χρόνια η αποτελεσματική θεραπεία του ιλίγγου θέσεως γίνεται με την τεχνική επανατοποθέτησης των καναλολίθων (CANALITH REPOSITIONING PROCEDURE – CRP). Σκοπός της τεχνικής αυτής είναι η μετατόπιση των λίθων έξω από τον ημικύκλιο σωλήνα που πάσχει.
Η τεχνική επανατοποθέτησης των καναλολίθων γίνεται στο ιατρείο, στο εξεταστικό κρεβάτι χωρίς αναισθησία και διαρκεί λίγα λεπτά. Μερικές φορές ίσως χρειαστεί να πάρει ο ασθενής κάποιο κατασταλτικό φάρμακο του λαβυρίνθου από το στόμα. Ανάλογα με τον ημικύκλιο σωλήνα που πάσχει η τεχνική είναι διαφορετική και η επιτυχία της εξαρτάται από την λεπτομερή εφαρμογή συγκεκριμένου προγράμματος.
Το ποσοστό επιτυχίας της θεραπείας αυτής είναι 95%. Περίπου το 80% των ασθενών θεραπεύεται στην πρώτη επίσκεψη στο ιατρείο. Οι υπόλοιποι θα χρειαστεί να επαναλάβουν την τεχνική κάθε μια εβδομάδα μέχρι τα συμπτώματα του ιλίγγου να εξαφανιστούν και οι εξετάσεις να είναι φυσιολογικές.
Ο ασθενής φεύγοντας από το ιατρείο θα πρέπει για 48 ώρες να ακολουθήσει ορισμένες οδηγίες ώστε να αποφύγει συγκεκριμένες κινήσεις της κεφαλής. Μερικές φορές είναι απαραίτητες συμπληρωματικές θεραπευτικές ασκήσεις που θα κάνει ο ασθενής στο κρεβάτι του σπιτιού του.
Η θεραπεία θεωρείται επιτυχής εάν ο ασθενής σε επανέλεγχο έχει αρνητική την εξέταση Dix-Hallpike και δεν υπάρχει ίλιγγος θέσεως για ένα μήνα. Υποτροπή της νόσου μπορεί να συμβεί μετά από μήνες ή χρόνια και θα χρειαστεί να επαναλάβουμε την ίδια θεραπευτική διαδικασία.
Σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών που δεν ανταποκρίνονται στην ανωτέρω θεραπευτική αγωγή, είναι απαραίτητη η εγχείρηση αποκλεισμού του ημικύκλιου σωλήνα που πάσχει, με την τεχνική Parnes και McClure, η οποία δίνει οριστική λύση του προβλήματος καταργώντας τον ίλιγγο θέσεως.
